Uit de NRC van 31 maart
Mijn samenvatting:
We moeten voorkomen dat er binnen ons zorgstelsel net zo'n claimcultuur ontstaat als in de VS. Want anders worden artsen te risicomijdend en te serviel richting hun patiënten, en lopen de kosten op, terwijl de patiënten er per saldo niet beter van worden.
Link: http://www.nrc.nl/handelsblad/2016/03/3 ... ef-1603979
Voor de zekerheid zet ik het integrale artikel even hieronder.
Geneeskunde in het defensief
31 maart 2016
Amerikanen zijn zeker niet gezonder dan West-Europeanen en ze leven gemiddeld wat korter. Toch geven inwoners van de Verenigde Staten meer dan anderhalf maal zo veel geld uit aan hun gezondheidszorg dan andere industrielanden. Voor deze discrepantie zijn veel verklaringen mogelijk. Een belangrijke is de beduchtheid voor juridische claims, waarbij de bedragen in de VS hoog kunnen oplopen.
De resulterende voorzichtigheid bij medici uit zich niet alleen in hoge aansprakelijkheidskosten, die indirect aan de cliënten worden doorberekend. De prudentie veroorzaakt ook defensief of vermijdend gedrag. Beter te veel onderzoek dan te weinig, beter een tweede of derde opinie dan alleen het oordeel van de behandelend arts. En soms wordt een ingrijpende behandeling juist niet voorgesteld of verricht omdat de cliënt zich zou kunnen beklagen over nodeloos leed wanneer de ingreep achteraf niets heeft opgeleverd en dus overbodig leek.
De claimcultuur blijkt ook op te rukken in de Nederlandse zorg en geneeskunde. Dat is in ieder geval de conclusie van het onderzoek ‘De zorgverlener in spagaat’ van de Stichting Beroepseer en de organisatie van medici en zorginstellingen VVaa. Daarin waarschuwt tweederde van de ondervraagde zorgverleners voor een oprukkende claimcultuur in de Nederlandse zorg, en zegt tachtig procent wel eens andere zorg te verlenen dan zij zelf het beste vinden.
Dat kan net als in de VS op termijn leiden tot onnodig hoge zorgkosten en stress bij de zorgverleners zelf. Deze zogenoemde ‘defensieve geneeskunde’ rukt op, zo ervaren de zorgverleners.
Dat is, met recht, zorgelijk. De kosten van zorg zijn in Nederland de afgelopen vijftien jaar al zo snel gestegen dat wij volgens de OESO van alle industrielanden er nu relatief het meest aan kwijt zijn – na de Verenigde Staten.
Tegelijkertijd zitten er ook positieve kanten aan. De medische stand heeft, net als veel andere autoriteiten, te kampen met een verlies aan status. Mensen zijn, of achten zich, beter geïnformeerd nu de informatievoorziening ruimer is. En ze hebben minder ontzag voor autoriteiten. Dat geeft mondige klanten. En die klanten hebben soms ook gelijk. Zorg is menselijk, zorgverleners zijn niet onfeilbaar.
Het gaat er om dit niet op te lossen met dreigementen en claims. Een betere uitleg en meer tijd voor dialoog tussen zorgverlener en patiënt kan veel oplossen. Dat vergt redelijkheid, geduld en ontvankelijkheid – en vooral meer empathie. Bij arts én patiënt.