Meer thee, minder vlees: dit kun je nu beter wel en niet eten
Wim Köhler, 4 november 2015
De gezondheidsraad heeft een nieuw voedingsadvies gepresenteerd. Nederland moet mediterraner gaan eten.
Minder vlees, meer planten. Minder suiker, meer volkoren. Nederland moet mediterraner gaan eten. Want dat is niet alleen gezond, maar ook wordt het dan minder snel warm op aarde.
Dat staat in de Richtlijnen Goede Voeding die de Gezondheidsraad woensdagmiddag heeft gepubliceerd. De duurzaamheid in de nieuwe richtlijn van de Gezondheidsraad komt onder meer tot uiting in het advies om iets minder vis te eten dan volgens de vorige richtlijn van tien jaar geleden. Het advies om twee keer per week (vette) vis te eten is nu verlaagd naar eenmaal. Dat is vrijwel net zo gezond en is minder ecologisch belastend, schrijft de Gezondheidsraad.
Al met al gaan de aanbevelingen naar een advies dat uitkomt op een dieet zoals dat in de jaren zestig in de landen rond de Middellandse Zee werd gegeten. Tegenwoordig staat daar ook veel vlees op het menu. Maar toen was men daar matig met vlees en zuivel, en kwamen er veel groenten, olie, noten op tafel. En wijn natuurlijk, maar dat mag dan weer niet van onze Gezondheidsraad.
De tien belangrijkste conclusies
1 Alcohol
Drink géén alcohol, of „in ieder geval niet meer dan één glas per dag” is het advies dat in plaats komt van de oude aanbeveling om alcohol te beperken tot één (voor vrouwen) of twee (voor mannen) glazen per dag. Meer dan een glas alcohol per dag leidt tot een hogere kans op kanker.
2 Koffie en thee
Drie koppen thee (zwarte of groene) per dag worden wel aanbevolen, omdat dat de bloeddruk verlaagt en het de kans op beroerte verlaagt.
Koffie wordt niet aanbevolen, maar mag wel, als het tenminste door een papieren filter is gezet. Het is het einde van veel espressomachines. Koffie die niet door een papieren filter is gegaan blijkt namelijk het slechte cholesterol te verhogen.
3 Suikerhoudende dranken
„Drink zo min mogelijk suikerhoudende dranken”, adviseert de Gezondheidsraad. Gesuikerde frisdrank, vruchtensap en gezoete zuiveldranken zijn wat dat betreft allemaal hetzelfde. Ze geven gewichtstoename en verhogen de kans op diabetes. De Gezondheidsraad schrijft dat kinderen er gemiddeld driekwart liter van drinken, per dag.
4 Groente en fruit
De hoeveelheid groenten en fruit die Nederlanders gemiddeld eten mag verdubbelen, naar 200 gram groente en 200 gram fruit per dag. Want het verlaagt de bloeddruk en de kans op hartziekten en beroerten.
5 Brood en haver
Eet ook iedere dag minstens drie volkoren boterhammen (ongesuikerde müsli is ook goed). Dat is goed voor hart en vaten. De gezondheidsraad vermeldt nog apart dat 30 tot 60 gram haver per dag het cholesterol verlaagt.
En behalve dit advies om volkorenboterhammen te eten, wat ingaat tegen de antibroodmanie die heerst, krijgt het graan dat wél in de mode is – haver – een pluim. Het is onderzocht: het cholesterolgehalte daalt erdoor. Maar wie naast de haver nog suiker eet, kan een dubbel effect bereiken door de suiker (15 energieprocenten) de deur uit te doen en te vervangen door zetmeel. Ongeveer de helft van de koolhydraten halen Nederlanders nu uit suiker. „Zetmeel is een gezondere bron van koolhydraat dan suikers.” Vervang het zo veel mogelijk.
6 Vlees
Vlees en worst kan veel minder. Worst krijgt een extra douw. Vorige week nog werd worst tot kankerverwekkend uitgeroepen, door een kankeronderzoekcommissie van de Wereldgezondheidsorganisatie. Onder worst vallen alle vleeswaren die gerookt, gezouten of met nitraat/nitriet worden geconserveerd. De Gezondheidsraad kent het onderzoek ook waarin de iets grotere kans op darmkanker werd vastgesteld. Maar worst vergroot ook de kans op een beroerte en op diabetes licht. Iedere 50 gram per dag meer geeft een risicoverhoging van 10 tot 20 procent. Dit is „geen oproep om helemaal geen vlees te eten”, schrijft de Gezondheidsraad er nog bij, maar in een paragraaf over voedingspatronen staat wel dat een vegetarische leefwijze al met al, bewezen, erg gezond is.
7 Zuivel
Zuivel is in de Nederlandse voedingsadviezen altijd een gevoelig punt, omdat Nederland traditioneel een melk- en kaasland is, met een sterke zuivelindustrie. Neem „enkele porties zuivel”, zegt de nieuwe richtlijn. Gemiddeld krijgen mannen in Nederland 390 gram zuivel binnen (twee bekers) en vrouwen 325 gram. Er is geen aanleiding „om verandering aan te bevelen”, schrijft de Gezondheidsraad. Het betekent dat ongeveer de helft van Nederland wel wat kan minderen. Een dagportie zuivel (400 gram) verlaagt de kans op darmkanker net zoveel als een stukje worst van 50 gram die kans verhoogt. Een calciumsupplement doet overigens hetzelfde.
8 Peulvruchten
Er is een warme aanbeveling om wekelijks peulvruchten te eten. Dat zijn bonen, linzen, kikkererwten of spliterwten. Doperwtjes en sperziebonen tellen niet mee. Die vallen onder de groenten. De helft van de Nederlanders eet bijna nooit peulvruchten. Peulvruchten en soja-eiwit verlagen het ‘slechte’ cholesterol (LDL).
9 Noten
Ook noten verlagen dat ‘slechte’ cholesterol. De helft van de Nederlanders eet ze niet. Maar 15 gram per dag – ongezouten! – zou beter zijn. Pinda’s zijn net zo goed, hoewel die ‘aardnoten’ formeel geen ‘noten’ zijn. 15 gram is makkelijk te doen. Dat zijn bijvoorbeeld vier walnoten.
10 Vet
De vetaanbeveling is opvallend. Niet mínder vet, maar ander vet. De boter kan de deur uit. Alle harde vetten ook. Gebruik vloeibare bak- en braadvetten. Die vervanging is beter voor het hart.
Richtlijnen goede voeding
Richtlijnen goede voeding
laura
Kijk voor meer informatie ook eens op Schildkliertje.
Raadpleeg altijd een arts als je twijfelt over je gezondheid.
Het Schildklierforum kan niet worden beschouwd als vervanging van een consult of een behandeling.
Kijk voor meer informatie ook eens op Schildkliertje.
Raadpleeg altijd een arts als je twijfelt over je gezondheid.
Het Schildklierforum kan niet worden beschouwd als vervanging van een consult of een behandeling.
Re: Richtlijnen goede voeding
Ha Laura,
Mooie aanbevelingen.
Maar ik merk er wel wat ironie bij van jouw kant.
Heel goed!
Ik heb het niet zo op de Gezondheidsraad en het Voedingscentrum.
Die waarschuwing van de WHO om bewerkt vlees(waren) in de ban te doen zou verkeerd geïnterpreteerd zijn volgens de WHO.
Nou, ik eet gewoon mijn vleeswaren hoor. Gewoon niet teveel op je brood doen, overigens grof volkoren met veel vezel
.
Oef, niet goed voor de levothyroxine-opname, die vezels, volgens een ander topic hier in dit board.
En mediterraan, daar is inderdaad niets mis mee.
Heerlijk, volkorenpasta met veel groenten en magere spekblokjes, kip of vis!
Maar boter in de ban doen?
Daar zijn de wetenschappers niet over uit.
Ook daar zijn verschillende visies over.
Boter hoort volgens sommigen niet tot de transvetten.
Wat je daarmee moet...
Mooie aanbevelingen.
Maar ik merk er wel wat ironie bij van jouw kant.
Heel goed!
Ik heb het niet zo op de Gezondheidsraad en het Voedingscentrum.
Die waarschuwing van de WHO om bewerkt vlees(waren) in de ban te doen zou verkeerd geïnterpreteerd zijn volgens de WHO.
Nou, ik eet gewoon mijn vleeswaren hoor. Gewoon niet teveel op je brood doen, overigens grof volkoren met veel vezel
.Oef, niet goed voor de levothyroxine-opname, die vezels, volgens een ander topic hier in dit board.
En mediterraan, daar is inderdaad niets mis mee.
Heerlijk, volkorenpasta met veel groenten en magere spekblokjes, kip of vis!
Maar boter in de ban doen?
Daar zijn de wetenschappers niet over uit.
Ook daar zijn verschillende visies over.
Boter hoort volgens sommigen niet tot de transvetten.
Wat je daarmee moet...
VIP sinds mijn geboorte, diagnose Hashimoto maart 2008
Ex-Thyrax, geswitcht naar Eutyrox, zeer tevreden.
In stapjes van 12,5 van 175 naar 125 mcg (licht hyperen/staken pil).
Ook vit B12- en D-tekort, 2x/week een B12-injectie sinds 15-03-2017.
Ex-Thyrax, geswitcht naar Eutyrox, zeer tevreden.
In stapjes van 12,5 van 175 naar 125 mcg (licht hyperen/staken pil).
Ook vit B12- en D-tekort, 2x/week een B12-injectie sinds 15-03-2017.
Re: Richtlijnen goede voeding
hoi Suffy,
Het valt wel mee met mijn ironie.
Je kan doen met de adviezen wat je wilt.
Ik ga me er wel in verdiepen.
Op Schildkliertje besteed ik er ook aandacht aan http://schildkliertje.blogspot.nl/2015/ ... -2015.html
Het valt wel mee met mijn ironie.
Je kan doen met de adviezen wat je wilt.
Ik ga me er wel in verdiepen.
Op Schildkliertje besteed ik er ook aandacht aan http://schildkliertje.blogspot.nl/2015/ ... -2015.html
laura
Kijk voor meer informatie ook eens op Schildkliertje.
Raadpleeg altijd een arts als je twijfelt over je gezondheid.
Het Schildklierforum kan niet worden beschouwd als vervanging van een consult of een behandeling.
Kijk voor meer informatie ook eens op Schildkliertje.
Raadpleeg altijd een arts als je twijfelt over je gezondheid.
Het Schildklierforum kan niet worden beschouwd als vervanging van een consult of een behandeling.
Re: Richtlijnen goede voeding
Ha Laura,
In de aanbevelingen staan dingen waarvan ik denk: hmmm.
Maar er zijn ook zaken die goed zijn. Dat heb ik ook aangegeven.
Die achtergrondinfo zal ik nog eens doornemen. Weer goede info. Had het al bijna gemist.
In de aanbevelingen staan dingen waarvan ik denk: hmmm.
Maar er zijn ook zaken die goed zijn. Dat heb ik ook aangegeven.
Die achtergrondinfo zal ik nog eens doornemen. Weer goede info. Had het al bijna gemist
.VIP sinds mijn geboorte, diagnose Hashimoto maart 2008
Ex-Thyrax, geswitcht naar Eutyrox, zeer tevreden.
In stapjes van 12,5 van 175 naar 125 mcg (licht hyperen/staken pil).
Ook vit B12- en D-tekort, 2x/week een B12-injectie sinds 15-03-2017.
Ex-Thyrax, geswitcht naar Eutyrox, zeer tevreden.
In stapjes van 12,5 van 175 naar 125 mcg (licht hyperen/staken pil).
Ook vit B12- en D-tekort, 2x/week een B12-injectie sinds 15-03-2017.
Re: Richtlijnen goede voeding
De zwakke punten van het nieuwe voedingsadvies
Martijn Katan, nrc.nl
Afgelopen woensdag kwamen de Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad uit. Leveren die houvast te midden van de voedingshypes? Wetenschappers hebben jaren gezwoegd op het advies. Het resultaat is een dun, goed leesbaar boekje met duidelijke plaatjes. De aanbevelingen gaan niet over abstracte begrippen zoals koolhydraten, vetzuren of sporenelementen maar over gewone levensmiddelen. Sommige aanbevelingen klinken vertrouwd: meer groente en fruit, meer vis, meer volkorenboterhammen met margarine, minder zout, minder vlees en meer bonen. Verrassend zijn de aanbevelingen om nootjes te eten, thee te drinken en geen alcohol te drinken, of in elk geval niet meer dan één glas per dag.
Wel zijn de argumenten voor sommige aanbevelingen op zijn zachtst gezegd verrassend. Waarom moet u bijvoorbeeld volkorenbrood eten? U denkt aan vitamines en mineralen, maar vitamines komen in het advies vrijwel niet voor. Volkorenbrood is rijk aan vezel, goed voor de poeperij, maar de effecten van voeding op constipatie doen in het rapport niet mee, net als die op voedselallergie, botbreuken of tandbederf; zelfs obesitas krijgt weinig aandacht. Het advies beperkt zich vrijwel geheel tot effecten van voeding op hart- en vaatziekten, diabetes, borst-, long- en darmkanker. Het enige argument voor volkorenbrood is dan ook dat het hartinfarcten zou voorkomen.
Lees verder op: http://www.nrc.nl/handelsblad/2015/11/0 ... es-1553545
Martijn Katan, nrc.nl
Afgelopen woensdag kwamen de Richtlijnen Goede Voeding van de Gezondheidsraad uit. Leveren die houvast te midden van de voedingshypes? Wetenschappers hebben jaren gezwoegd op het advies. Het resultaat is een dun, goed leesbaar boekje met duidelijke plaatjes. De aanbevelingen gaan niet over abstracte begrippen zoals koolhydraten, vetzuren of sporenelementen maar over gewone levensmiddelen. Sommige aanbevelingen klinken vertrouwd: meer groente en fruit, meer vis, meer volkorenboterhammen met margarine, minder zout, minder vlees en meer bonen. Verrassend zijn de aanbevelingen om nootjes te eten, thee te drinken en geen alcohol te drinken, of in elk geval niet meer dan één glas per dag.
Wel zijn de argumenten voor sommige aanbevelingen op zijn zachtst gezegd verrassend. Waarom moet u bijvoorbeeld volkorenbrood eten? U denkt aan vitamines en mineralen, maar vitamines komen in het advies vrijwel niet voor. Volkorenbrood is rijk aan vezel, goed voor de poeperij, maar de effecten van voeding op constipatie doen in het rapport niet mee, net als die op voedselallergie, botbreuken of tandbederf; zelfs obesitas krijgt weinig aandacht. Het advies beperkt zich vrijwel geheel tot effecten van voeding op hart- en vaatziekten, diabetes, borst-, long- en darmkanker. Het enige argument voor volkorenbrood is dan ook dat het hartinfarcten zou voorkomen.
Lees verder op: http://www.nrc.nl/handelsblad/2015/11/0 ... es-1553545
laura
Kijk voor meer informatie ook eens op Schildkliertje.
Raadpleeg altijd een arts als je twijfelt over je gezondheid.
Het Schildklierforum kan niet worden beschouwd als vervanging van een consult of een behandeling.
Kijk voor meer informatie ook eens op Schildkliertje.
Raadpleeg altijd een arts als je twijfelt over je gezondheid.
Het Schildklierforum kan niet worden beschouwd als vervanging van een consult of een behandeling.
Re: Richtlijnen goede voeding
Ik heb al geruime tijd geleden op het coeliakieforum al eens gelezen dat zelfs appels, sinasappels etc. met een waslaag behandeld worden die gluten bevat.
Wat zit er allemaal "verborgen" in goede voeding ?
De donkerste geheimen van de voedingsindustrie: onderzoeksjournaliste doet boekje open
Verse’ fruitsalade
Na uren te hebben rondgelopen op de beurs, zonder enig hongergevoel te hebben gekregen, liep ik naar een stand waar gesneden fruit en groenten stonden. Het voelde goed om iets natuurlijks te zien, iets wat je direct herkenbaar als voedsel was.
Maar waarom had het fruit houdbaarheidsdata waarmee het nog weken vooruit kon?
Een verkoper van Agricoat vertelde me dat ze gedipt zijn in oplossingen (NatureSeal). En omdat het fruit en groente deze dip gekregen hadden in citroenzuur en onuitspreekbare ingrediënten kon het fruit nog 21 dagen vooruit.
Door deze behandeling worden appels niet bruin, blijven wortels er smakelijk uit zien, worden peren niet glazig, veranderen meloenen niet in prut en zakken kiwi’s niet in. Alles blijft er fris en fruitig uitzien, ook als de fruitsalade al weken oud is.
Op de een of andere manier kon ik het enthousiasme van de verkoper niet delen. Had ik ‘vers’ fruit gegeten dat op deze manier behandeld was?
Ik bedacht me hoe vaak ik waarschijnlijk al van al deze ‘wonderingrediënten’ gegeten had. In de afgelopen jaren zijn ze zo zoetjesaan en bedachtzaam in voeding geïntroduceerd, voeding die we elke dag eten.
‘Ambachtelijk’ en ‘traditioneel’
Sommige dingen vind je misschien makkelijk om aan voorbij te lopen in de supermarkt: een kant-en-klare maaltijd of wit brood. Misschien check je producten op aanwezige E-nummers en verdachte ingrediënten en boycot je de meeste vormen van bewerkte voeding, waarvan het duidelijk is.
Het is wel lastig om de 6000 additieven te vermijden –kleurstoffen, glansmiddelen, bleekmiddelen en meer- die routinematig achter de schermen toegevoegd worden.
Die duurdere ham en salami, dat ‘ambachtelijke’ zuurdesem brood, de ‘traditionele’ rijpe cheddar, de luxe Belgische chocola, de koffie specialiteiten, de wonderbare probiotica drankjes en de mooi uitziende flessen met kookolie: vele hiervan hebben een intiemere relatie met de voedselindustrie dan we zouden willen.
Muren van geheimzinnigheid
Als je dieper wilt graven, loop je tegen muren van geheimzinnigheid op. Zeker in de afgelopen 10 jaar, verstoppen grote fabrikanten zich achter commerciële vertrouwelijkheid en houden zich low profile, claimende dat ze hun recepten niet kunnen verklappen vanwege concurrentie. In plaats daar van laten ze het aan retailers over om onderzoeksvragen van journalisten en consumenten te beantwoorden. En als gevolg hiervan overgooien retailers de vragenstellers met overbodig en irrelevant materiaal. De volhouders worden afgepoeierd met non-specifieke geruststellingen als ‘elk ingrediënt in dit product voldoet aan de kwaliteitstandaard, EU regels, protocollen’.
We weten niet veel van onze voeding
We weten weinig van de voeding in supermarkten, dozen en karton.
Ik klopte al jaren op gesloten deuren en raakte gefrustreerd door hoe weinig ik wist van de eigentijdse voedselproductie. Wat er op een boerderij en in de velden gebeurt is vrij transparant. Abattoirs ondergaan regelmatige inspecties. Maar van voeding in dozen, karton en flessen in de supermarkt weten we niet veel. Er is iets mee gebeurd om het makkelijker, aantrekkelijker en eet-klaar te maken. Uiteindelijk gaven mijn contacten binnen de industrie me een cover, waardoor ik toegang kreeg tot fabrieksfaciliteiten, en ook tot andere ruimten die ‘verboden voor onbevoegden’ zijn.
‘Clean label’
Zelfs met 25 jaar onderzoekservaring op het gebied van voeding was het een eyeopener.
Alles in een doos, blik, zak, karton of fles moet een etiket hebben. Veel consumenten zijn experts geworden in het lezen van de labels. Maar veel additieven en ingrediënten die ooit onze alarmbellen deden rinkelen, zijn geruisloos van etiketten verdwenen. Betekent dit dat de inhoud verbeterd is? Soms wel, maar er is een alternatieve uitleg. In de afgelopen jaren heeft de voedingsindustrie een operatie omarmd met de naam ‘clean label’. Het doel was om de meest omstreden ingrediënten en additieven te vervangen door minder omstreden lijkende ingrediënten en additieven. Ook wordt er gebruik gemaakt van een nieuwe range –goedkopere- substanties die eveneens producten een gelikt uiterlijk geven.
Rozemarijn extract
Stel je voor dat je in de supermarkt staat. Dan pak je een salami op en je ziet rozemarijn extract op het label staan. Je haalt opgelucht adem. Maar rozemarijn extract is in werkelijkheid een vervanger voor de antioxidanten (E300-21) met technisch klinkende namen. Zoals butylhydroxyanisool (BHA) en butylhydroxytoluene (BHT). Rozemarijn extract hoeft niet altijd een E-nummer te dragen (E392) en rozemarijn extract klinkt natuurlijker en lieflijker. Vooral als de salami ook nog het label biologisch draagt. Het extract heeft iets te maken met het kruid, meestal in gedroogde vorm. De antioxidanten van het kruid worden geïsoleerd via een extractieprocedure die ze verwijdert, en hiermee wordt ook elke rozemarijn smaak en geur verwijdert. Extractie gebeurt door middel van koolzuurgas of chemische oplosmiddelen zoals hexaan, ethanol en aceton. Rozemarijn extract met een neutrale smaak wordt dan aan fabrikanten verkocht, meestal als bruinachtige poeder. Het heeft niets te maken met het versgeknipte, groene kruid dat we kennen.
Chicken noodles
Dan de chicken noodles. Als je opmerkt dat dit een aminozuur als L-cysteine (E910) bevat, neemt je enthousiasme misschien af. Vooral als je weet dat dit additief van dieren- en mensenhaar afkomstig kan zijn. Maar een nieuwe reeks gistextracten begint E910 te vervangen. Gistextract is een zegen voor fabrikanten, omdat het een gezond imago heeft en men denkt dat het rijk is aan vitamine B. Minder bekend is het feit dat gistextract een hoge hoeveelheid van het aminozuur glutamaat (MSG, Ve tsin, E951) bevat, één van de meest te vermijden additieven.
Chocolade desserts
Op chocolade desserts lees je de volgende ingrediënten: melk, suiker, crème, cacaopoeder en donkere chocolade. Klinkt goed, maar er zitten ook dikwijls drie feel-bad ingrediënten in. Het eerste is carrageenan (E407). Deze wordt gelinkt aan maagzweren en gastrointestinale kanker. De tweede van de verontrustende ingrediënten is gemodificeerd zetmeel (E1422), de volle chemische naam is ‘geacetyleerd dizetmeeladipaat’. Dit was in oorsprong een simpel zetmeel, maar is chemisch omgezet om vochtvasthoudende kwaliteit te bevorderen en om het immuun te maken voor de extreme temperaturen die komen kijken bij de industriële bewerking ervan. Het derde problematische ingrediënt is gelatine: omdat het voor moslims, Joden en vegetariërs not done is.
Maar gelukkig voor de makers van chocolade cream desserts: er is plan B. Ze kunnen alle omstreden ingrediënten verwijderen en ze vervangen door: ‘meel’, wat hydrothermisch uit granen getrokken wordt. Dit doet hetzelfde, maar dan zonder E nummer. Ook kan er een texturizer gebruikt worden. Texturizers zijn net als gemodificeerd zetmeel hoogst bewerkt en aangepast zodat ze het productieproces goed doorstaan. Ook hier hoeft geen E nummer aan te pas te komen.
Obesitas
Dus additieven en ingrediënten worden vervangen door een ingrediënt uit de nieuwe generatie, zodat er bij consumenten geen belletje gaat rinkelen. De voedingsindustrie zit vol met ingrediënten die eerst gepresenteerd werden als veiliger en beter. Zo werden gehydrogeneerde oliën en margarine gepresenteerd als gezonder, de verzadigde vetten in boter waren maar ongezond. Fructose siroop werd in de markt gezet als het betere alternatief voor suiker, en dit is een primaire aanjager van de obesitas epidemie.
Wat de namen op etiketten echt betekenen
Toegevoegde vitaminen
Worden meestal samengesteld middels fermentatie van GM maís, zoals ascorbine zuur (mensgemaakte vitamine C). Synthetische vitamine E wordt meestal gewonnen uit petroleum.
Oplosbare vezels
Is gemodificeerd zetmeel, alleen klinkt het beter. Het wordt gebruikt zodat er minder voedzame ingrediënten nodig zijn, en dit is kostendrukkend.
Natuurlijke kleurstoffen
Het enige verschil tussen natuurlijke kleurstoffen en kunstmatige ,is dat de productie van de natuurlijke start met pigmenten die in de natuur voorkomen. Voor de rest komen ze beide via hoogst chemische processen tot stand, inclusief extractie waarbij harsoplosmiddelen gebruikt worden.
Kunstmatige zoetstoffen
Er zijn stapels bewijzen die aantonen dat deze zoetstoffen linken met gewichtstoename en diabetes2.
Enzymen
Wordt gebruikt om brood zachter te maken, wordt in vee van van lage kwaliteit gebruikt om hun vlees malser te maken, en wordt in fruitsap gebruikt om sap een natuurlijkere look te geven.
Beef/pork/poultry proteïne
Collageen die uit karkassen gewonnen wordt, wordt tot een poeder gemaakt en toegevoegd aan vlees van lage kwaliteit. Het geeft veerkracht, geeft via het etiket een proteïneachtig tintje aan het product en het is een vervanger voor vlees.
Gewassen en kant-en klaar sla en salades
Gewassen in chlorinewater, vaak met fruitzuren in poedervorm of vloeibaar om bacteriegroei te beperken. Fruit en groenten worden vaak in onververst waswater gewassen: dezelfde watertank wordt soms 8 uur gebruikt
Puur plantaardige olie
Industrieel geraffineerde, gebleekte oliën. Niet zelden worden chemicaliën toegevoegd, zodat ze beter bakken.
Natuurlijke smaakstoffen
Zelfs de industrie erkent dat ‘er niet veel verschil zit tussen chemische samenstellingen van natuurlijke en kunstmatige smaakstoffen’. Ze worden gemaakt middels dezelfde enzymische en microbiologische processen.
Bronnen:
http://goedgezond.info/2015/03/de-donke ... ekje-open/
http://goedgezond.info/2014/10/een-zure ... van-fruit/
Inside the food industry: the surprising truth about what you eat
http://www.theguardian.com/lifeandstyle ... -your-food
.
Wat zit er allemaal "verborgen" in goede voeding ?
De donkerste geheimen van de voedingsindustrie: onderzoeksjournaliste doet boekje open
Verse’ fruitsalade
Na uren te hebben rondgelopen op de beurs, zonder enig hongergevoel te hebben gekregen, liep ik naar een stand waar gesneden fruit en groenten stonden. Het voelde goed om iets natuurlijks te zien, iets wat je direct herkenbaar als voedsel was.
Maar waarom had het fruit houdbaarheidsdata waarmee het nog weken vooruit kon?
Een verkoper van Agricoat vertelde me dat ze gedipt zijn in oplossingen (NatureSeal). En omdat het fruit en groente deze dip gekregen hadden in citroenzuur en onuitspreekbare ingrediënten kon het fruit nog 21 dagen vooruit.
Door deze behandeling worden appels niet bruin, blijven wortels er smakelijk uit zien, worden peren niet glazig, veranderen meloenen niet in prut en zakken kiwi’s niet in. Alles blijft er fris en fruitig uitzien, ook als de fruitsalade al weken oud is.
Op de een of andere manier kon ik het enthousiasme van de verkoper niet delen. Had ik ‘vers’ fruit gegeten dat op deze manier behandeld was?
Ik bedacht me hoe vaak ik waarschijnlijk al van al deze ‘wonderingrediënten’ gegeten had. In de afgelopen jaren zijn ze zo zoetjesaan en bedachtzaam in voeding geïntroduceerd, voeding die we elke dag eten.
‘Ambachtelijk’ en ‘traditioneel’
Sommige dingen vind je misschien makkelijk om aan voorbij te lopen in de supermarkt: een kant-en-klare maaltijd of wit brood. Misschien check je producten op aanwezige E-nummers en verdachte ingrediënten en boycot je de meeste vormen van bewerkte voeding, waarvan het duidelijk is.
Het is wel lastig om de 6000 additieven te vermijden –kleurstoffen, glansmiddelen, bleekmiddelen en meer- die routinematig achter de schermen toegevoegd worden.
Die duurdere ham en salami, dat ‘ambachtelijke’ zuurdesem brood, de ‘traditionele’ rijpe cheddar, de luxe Belgische chocola, de koffie specialiteiten, de wonderbare probiotica drankjes en de mooi uitziende flessen met kookolie: vele hiervan hebben een intiemere relatie met de voedselindustrie dan we zouden willen.
Muren van geheimzinnigheid
Als je dieper wilt graven, loop je tegen muren van geheimzinnigheid op. Zeker in de afgelopen 10 jaar, verstoppen grote fabrikanten zich achter commerciële vertrouwelijkheid en houden zich low profile, claimende dat ze hun recepten niet kunnen verklappen vanwege concurrentie. In plaats daar van laten ze het aan retailers over om onderzoeksvragen van journalisten en consumenten te beantwoorden. En als gevolg hiervan overgooien retailers de vragenstellers met overbodig en irrelevant materiaal. De volhouders worden afgepoeierd met non-specifieke geruststellingen als ‘elk ingrediënt in dit product voldoet aan de kwaliteitstandaard, EU regels, protocollen’.
We weten niet veel van onze voeding
We weten weinig van de voeding in supermarkten, dozen en karton.
Ik klopte al jaren op gesloten deuren en raakte gefrustreerd door hoe weinig ik wist van de eigentijdse voedselproductie. Wat er op een boerderij en in de velden gebeurt is vrij transparant. Abattoirs ondergaan regelmatige inspecties. Maar van voeding in dozen, karton en flessen in de supermarkt weten we niet veel. Er is iets mee gebeurd om het makkelijker, aantrekkelijker en eet-klaar te maken. Uiteindelijk gaven mijn contacten binnen de industrie me een cover, waardoor ik toegang kreeg tot fabrieksfaciliteiten, en ook tot andere ruimten die ‘verboden voor onbevoegden’ zijn.
‘Clean label’
Zelfs met 25 jaar onderzoekservaring op het gebied van voeding was het een eyeopener.
Alles in een doos, blik, zak, karton of fles moet een etiket hebben. Veel consumenten zijn experts geworden in het lezen van de labels. Maar veel additieven en ingrediënten die ooit onze alarmbellen deden rinkelen, zijn geruisloos van etiketten verdwenen. Betekent dit dat de inhoud verbeterd is? Soms wel, maar er is een alternatieve uitleg. In de afgelopen jaren heeft de voedingsindustrie een operatie omarmd met de naam ‘clean label’. Het doel was om de meest omstreden ingrediënten en additieven te vervangen door minder omstreden lijkende ingrediënten en additieven. Ook wordt er gebruik gemaakt van een nieuwe range –goedkopere- substanties die eveneens producten een gelikt uiterlijk geven.
Rozemarijn extract
Stel je voor dat je in de supermarkt staat. Dan pak je een salami op en je ziet rozemarijn extract op het label staan. Je haalt opgelucht adem. Maar rozemarijn extract is in werkelijkheid een vervanger voor de antioxidanten (E300-21) met technisch klinkende namen. Zoals butylhydroxyanisool (BHA) en butylhydroxytoluene (BHT). Rozemarijn extract hoeft niet altijd een E-nummer te dragen (E392) en rozemarijn extract klinkt natuurlijker en lieflijker. Vooral als de salami ook nog het label biologisch draagt. Het extract heeft iets te maken met het kruid, meestal in gedroogde vorm. De antioxidanten van het kruid worden geïsoleerd via een extractieprocedure die ze verwijdert, en hiermee wordt ook elke rozemarijn smaak en geur verwijdert. Extractie gebeurt door middel van koolzuurgas of chemische oplosmiddelen zoals hexaan, ethanol en aceton. Rozemarijn extract met een neutrale smaak wordt dan aan fabrikanten verkocht, meestal als bruinachtige poeder. Het heeft niets te maken met het versgeknipte, groene kruid dat we kennen.
Chicken noodles
Dan de chicken noodles. Als je opmerkt dat dit een aminozuur als L-cysteine (E910) bevat, neemt je enthousiasme misschien af. Vooral als je weet dat dit additief van dieren- en mensenhaar afkomstig kan zijn. Maar een nieuwe reeks gistextracten begint E910 te vervangen. Gistextract is een zegen voor fabrikanten, omdat het een gezond imago heeft en men denkt dat het rijk is aan vitamine B. Minder bekend is het feit dat gistextract een hoge hoeveelheid van het aminozuur glutamaat (MSG, Ve tsin, E951) bevat, één van de meest te vermijden additieven.
Chocolade desserts
Op chocolade desserts lees je de volgende ingrediënten: melk, suiker, crème, cacaopoeder en donkere chocolade. Klinkt goed, maar er zitten ook dikwijls drie feel-bad ingrediënten in. Het eerste is carrageenan (E407). Deze wordt gelinkt aan maagzweren en gastrointestinale kanker. De tweede van de verontrustende ingrediënten is gemodificeerd zetmeel (E1422), de volle chemische naam is ‘geacetyleerd dizetmeeladipaat’. Dit was in oorsprong een simpel zetmeel, maar is chemisch omgezet om vochtvasthoudende kwaliteit te bevorderen en om het immuun te maken voor de extreme temperaturen die komen kijken bij de industriële bewerking ervan. Het derde problematische ingrediënt is gelatine: omdat het voor moslims, Joden en vegetariërs not done is.
Maar gelukkig voor de makers van chocolade cream desserts: er is plan B. Ze kunnen alle omstreden ingrediënten verwijderen en ze vervangen door: ‘meel’, wat hydrothermisch uit granen getrokken wordt. Dit doet hetzelfde, maar dan zonder E nummer. Ook kan er een texturizer gebruikt worden. Texturizers zijn net als gemodificeerd zetmeel hoogst bewerkt en aangepast zodat ze het productieproces goed doorstaan. Ook hier hoeft geen E nummer aan te pas te komen.
Obesitas
Dus additieven en ingrediënten worden vervangen door een ingrediënt uit de nieuwe generatie, zodat er bij consumenten geen belletje gaat rinkelen. De voedingsindustrie zit vol met ingrediënten die eerst gepresenteerd werden als veiliger en beter. Zo werden gehydrogeneerde oliën en margarine gepresenteerd als gezonder, de verzadigde vetten in boter waren maar ongezond. Fructose siroop werd in de markt gezet als het betere alternatief voor suiker, en dit is een primaire aanjager van de obesitas epidemie.
Wat de namen op etiketten echt betekenen
Toegevoegde vitaminen
Worden meestal samengesteld middels fermentatie van GM maís, zoals ascorbine zuur (mensgemaakte vitamine C). Synthetische vitamine E wordt meestal gewonnen uit petroleum.
Oplosbare vezels
Is gemodificeerd zetmeel, alleen klinkt het beter. Het wordt gebruikt zodat er minder voedzame ingrediënten nodig zijn, en dit is kostendrukkend.
Natuurlijke kleurstoffen
Het enige verschil tussen natuurlijke kleurstoffen en kunstmatige ,is dat de productie van de natuurlijke start met pigmenten die in de natuur voorkomen. Voor de rest komen ze beide via hoogst chemische processen tot stand, inclusief extractie waarbij harsoplosmiddelen gebruikt worden.
Kunstmatige zoetstoffen
Er zijn stapels bewijzen die aantonen dat deze zoetstoffen linken met gewichtstoename en diabetes2.
Enzymen
Wordt gebruikt om brood zachter te maken, wordt in vee van van lage kwaliteit gebruikt om hun vlees malser te maken, en wordt in fruitsap gebruikt om sap een natuurlijkere look te geven.
Beef/pork/poultry proteïne
Collageen die uit karkassen gewonnen wordt, wordt tot een poeder gemaakt en toegevoegd aan vlees van lage kwaliteit. Het geeft veerkracht, geeft via het etiket een proteïneachtig tintje aan het product en het is een vervanger voor vlees.
Gewassen en kant-en klaar sla en salades
Gewassen in chlorinewater, vaak met fruitzuren in poedervorm of vloeibaar om bacteriegroei te beperken. Fruit en groenten worden vaak in onververst waswater gewassen: dezelfde watertank wordt soms 8 uur gebruikt
Puur plantaardige olie
Industrieel geraffineerde, gebleekte oliën. Niet zelden worden chemicaliën toegevoegd, zodat ze beter bakken.
Natuurlijke smaakstoffen
Zelfs de industrie erkent dat ‘er niet veel verschil zit tussen chemische samenstellingen van natuurlijke en kunstmatige smaakstoffen’. Ze worden gemaakt middels dezelfde enzymische en microbiologische processen.
Bronnen:
http://goedgezond.info/2015/03/de-donke ... ekje-open/
http://goedgezond.info/2014/10/een-zure ... van-fruit/
Inside the food industry: the surprising truth about what you eat
http://www.theguardian.com/lifeandstyle ... -your-food
.