en
1 artikel in Medisch Contact > Tuchtklacht indienen als arts zonder indicatie voorschrijft.
1e artikel De Volkskrant - Willem Feenstra en Mark Misérus 2 augustus 2018
Vier vragen over schildklierhormonen:
‘Er gaan verhalen dat de energiefabriekjes in je lichaam worden gestimuleerd’
Schaatsbond KNSB waarschuwt topschaatsers voor het gebruik van schildklierhormonen – niet verboden, wel gevaarlijk. Waarom zou je die medicijnen als sporter willen slikken?
Is het gebruik van schildklierhormonen verboden?
Nee. Schildklierhormonen staan niet op de lijst met verboden middelen waaraan sporters gebonden zijn. ‘Dit is geen doping. Maar wij vinden het zeer ongewenst dat sporters bepaalde middelen gebruiken die serieuze gezondheidsrisico’s met zich meebrengen’, zegt directeur Herman Ram van de Dopingautoriteit.
Voor Ram zijn er genoeg redenen om het gebruik van schildklierhormonen uit te bannen. ‘Er zijn forse risico’s aan verbonden, terwijl de effecten nooit wetenschappelijk zijn bewezen.’ De Dopingautoriteit pleit er daarom al sinds 2010 voor om schildklierhormonen op de internationale dopinglijst op te nemen, maar dat heeft de wereldantidopinginstantie Wada steeds geweigerd. Het Wada erkent weliswaar dat er ‘discussie’ over het gebruik van schildklierhormonen is, maar ziet een verbod niet zitten.
‘Schildklierhormonen werken in alle organen door: hart, longen, darmen, spieren’, zegt Frank Backx, sportarts en hoogleraar sportgeneeskunde van het UMC Utrecht. ‘Die werking op spieren is voor (top)sporters ogenschijnlijk interessant. Maar wij zien vooral nadelen. Hartritmestoornissen, spierkrampen; zaken waardoor je absoluut niet beter gaat presteren.’
Waarom gebruiken sporters dan toch schildklierhormonen?
Schildklierhormoon werkt als een vetverbrander en levert snel gewichtsverlies op. Backx: ‘En er gaan verhalen dat de energiefabriekjes in je lichaam (mitochondriën) worden gestimuleerd, waardoor je beter kunt presteren.’
Dat sporters hun heil zoeken in middelen die niet verboden zijn en misschien wel minder effect hebben dan ze denken, gebeurt al jaren. Ram: ‘Topsporters zoeken de grenzen op. Ze zijn ervoor opgeleid dat ze van een klein verschil een groot verschil kunnen maken.’ Het misbruiken van medische attesten – via een arts toestemming krijgen voor het gebruik van een verboden middel – is daar een bekend voorbeeld van.
Het gebruik van middelen als schildklierhormonen, astmamedicijnen en zware pijnstillers als tramadol is volgens Ram ook het gevolg van de strijd tegen doping. ‘We zien dat het dopinggebruik wordt teruggedrongen, onder meer door het biologische paspoort (waarin bloedwaarden van sporters over een langere tijd worden gemeten, red.) Maar een bijeffect is dat sporters in de marge van het antidopingbeleid dingen doen die net wel of net niet kunnen.’
Hoe weten we zo zeker dat dit middel wordt gebruikt?
Omdat sporters dat zelf al hebben toegegeven. Zo zei de in 2006 betrapte Tourwinnaar Floyd Landis dat hij schildklierhormonen had gebruikt, net als de Britse olympisch kampioen Mo Farah tijdens de Spelen van 2012. Door de commotie die daarop ontstond, slikte Farah die woorden vlug weer in.
Schaatscoach Jillert Anema hoorde tijdens de Winterspelen in februari van het vermeende gebruik van schildklierhormonen. Een schaatscoach vertelde hem dat Nederlandse schaatssters het medicijn innamen, zegt Anema. ‘Hij had het over een groot aantal en zei dat er bij mij ook een reed. Dat klopt, dat is Irene Schouten. Zij heeft een schildklierprobleem. En zij is de enige die het mag, want ik ben voor complete zero tolerance.’
Elma de Vries maakt deel uit van de atletenvereniging voor schaatsers, aan wie de brandbrief van de KNSB is gericht. Ze kent de ‘geruchten’ over schildklierhormonen. ‘Ik vind het waanzinnig dat mensen er überhaupt over nadenken. Als sporter ben je verantwoordelijk voor alles wat je tot je neemt, dat weet iedereen dondersgoed. Ik snap ook niet waarom artsen dit voorschrijven.’
Een sporter wordt bij een dopingcontrole gevraagd aan te geven welke medicijnen hij of zij de afgelopen zeven dagen heeft genomen. Dat kunnen toegestane middelen zijn die de prestaties verhogen, zoals astmapuffers en schildklierhormonen, maar ook de anticonceptiepil.
Sporters hoeven niet te vermelden waarom ze die middelen gebruiken. Ram: ‘Daardoor kan ik ook niets zeggen over waarom een arts een medicijn heeft voorgeschreven. Maar je ziet wel dat bepaalde stoffen exceptioneel vaak voorkomen. En dat kan niet altijd het gevolg zijn van een sporter die ziek is.’
Wat wil de schaatsbond bereiken met de waarschuwingsbrief?
De KNSB hoopt dat de brief voor schaatsers aanleiding is om te stoppen met het gebruik van schildklierhormonen en dat artsen in de toekomst terugschrikken voor het voorschrijven ervan zonder medische indicatie. Zo lang het middel niet op de dopinglijst staat, is een verbod onmogelijk. ‘Schaatsers hoeven niet bang te zijn dat ze tegen de lamp lopen’, aldus woordvoerder Carl Mureau van de bond. ‘Formeel gezien doen ze niets onoorbaars. Maar ze lopen wel gezondheidsrisico’s.’
Of de brief daadwerkelijk effect heeft, is onduidelijk. ‘Het is heel opvallend dat er nul reactie is geweest’, aldus Mureau. ‘We weten niet wat de verklaring daarvoor is. Misschien is het zo dat het voor de betrokkenen helemaal duidelijk is wat we ermee bedoelen? Als je geen feedback krijgt, kun je alleen speculeren.’
2e artikel De Volkskrant - Mark Misérus en Willem Feenstra 2 augustus 2018
Schaatsbond: Topschaatsers nemen onnodig hormonen om prestaties te verbeteren
Schaatsbond KNSB heeft serieuze aanwijzingen dat Nederlandse topschaatsers schildklierhormonen gebruiken om hun prestaties te verbeteren. In een brief aan alle schaatsers, in bezit van de Volkskrant, waarschuwt de KNSB voor ‘gezondheidsrisico’s’ die ontstaan door het gebruik van ‘medicatie zonder medische noodzaak’. Ook vraagt de bond schaatsers een klacht in te dienen tegen artsen die hieraan meewerken.
Schildklierhormonen staan niet op de dopinglijst en zijn dus niet verboden. Sporters gebruiken ze om meer energie te krijgen en om vet te verbranden en snel af te vallen. De medicijnen, vaak in de vorm van pillen, zijn via internet te bestellen. De lijst met bijwerkingen en risico’s is lang.
Signalen
In de op 10 juli verstuurde brief schrijft technisch directeur Remy de Wit van de schaatsbond: ‘De laatste tijd bereiken ons signalen dat sporters binnen de schaatswereld medicijnen krijgen voorgeschreven die weliswaar niet op de Dopinglijst van de Wada (internationale antidopingautoriteit, red.) staan, maar waarvan het gebruik zonder medische noodzaak gezondheidsrisico’s oplevert.’
De signalen over het gebruik van schildklierhormonen kwamen tijdens de evaluatie van het vorige schaatsseizoen binnen, aldus een KNSB-woordvoerder. ‘Die signalen kwamen uit de medische hoek en waren zo serieus dat we ze hebben besproken met de Dopingautoriteit. Daarna hebben we besloten de brief aan de schaatsers te schrijven.’ Hoeveel schaatsers dergelijke medicatie gebruiken, wil de bond niet kwijt. ‘We hebben een indicatie van de omvang van het probleem, maar noemen geen aantallen omdat het ons puur gaat om het aankaarten van de kwestie.’
In medische kringen is de verontwaardiging over het voorschrijven van schildklierhormonen zonder medische indicatie groot. ‘We mogen als artsen mensen geen schade berokkenen met onze behandeling’, aldus Frank Backx, sportarts en hoogleraar sportgeneeskunde van het UMC Utrecht. ‘De kans daarop bij het voorschrijven van schildklierhormonen aan gezonde sporters is groot en dus verwijtbaar. Het is bovendien in strijd met de gedragsregels voor sportartsen. Als er inderdaad artsen zijn die dat doen, moet ernstig overwogen worden om die artsen op het matje te roepen en een schorsing op te leggen.’
De KNSB neemt in de licentieovereenkomsten voor topteams komend seizoen een bepaling op dat artsen geen middelen mogen voorschrijven indien daar geen medische indicatie voor is. ‘Op die manier versterken we onze tuchtrechtelijke positie.’
Dopinglijst
De Nederlandse Dopingautoriteit pleit er al tien jaar voor om schildklierhormonen op de dopinglijst te krijgen. ‘Ik vind het zeer ongewenst dat sporters een middel gebruiken dat gezondheidsrisico’s met zich meebrengt’, aldus directeur Herman Ram. Het Wada erkent weliswaar dat er ‘discussie’ is over het gebruik van schildklierhormonen, maar ziet een verbod niet zitten. Onder anderen voormalig wielrenner Floyd Landis en topatleet Mo Farah gaven ooit toe dat ze de hormonen hadden geslikt.
Drie schaatsers, van wie er twee anoniem willen blijven, en schaatscoach Jillert Anema zeggen de verhalen over het gebruik van hormonen te herkennen. Anema zegt dat een coach hem er tijdens de Winterspelen in februari op wees dat Nederlandse schaatssters de hormonen gebruiken. Anema weet niet om wie het zou gaan. Elma de Vries, lid van de atletenvereniging voor schaatsers, noemt het ‘waanzinnig’ dat rijders alleen al nadenken over het gebruik van schildklierhormonen.
De KNSB zegt geen concrete bewijzen te hebben tegen artsen of schaatsers. ‘We zitten niet in de spreekkamers van artsen. Het is moeilijk voor ons om te checken of een schaatser een middel echt nodig heeft.’ Of de waarschuwingsbrief effect heeft, moet volgens de bond nog blijken.
Bronnen:
- https://www.volkskrant.nl/sport/vier-vr ... ~b7948676/
- https://www.volkskrant.nl/nieuws-achter ... ~ba76ee0e/
Artikel Medisch Contact
‘Tuchtklacht indienen als arts zonder indicatie voorschrijft’
De Koninklijke Nederlandsche Schaatsenrijders Bond (KNSB) heeft in een brief aan topschaatsers gewaarschuwd voor geneesmiddelengebruik zonder medische noodzaak. Artsen die zich hieraan schuldig maken, handelen in strijd met de richtlijnen en sporters die dit meemaken kunnen ‘een klacht indienen over de behandelend arts bij het Medisch Tuchtcollege’, aldus de bond.
Tijdens de evaluatie van afgelopen schaatsseizoen trokken sportmedici aan de bel over het feit dat opvallend vaak het schildkliermiddel Thyrax werd voorgeschreven aan hun schaatsers. Schaatsers zouden dit slikken om af te vallen. De artsen waarschuwden voor de risico’s die eraan kleven als gezonde personen schildklierhormonen slikken. De Dopingautoriteit bevestigt op de hoogte te zijn van misbruik van het middel en bepleit al jaren voor opname op de dopinglijst met voor sporters verboden middelen.
KNSB-woordvoerder Carl Mureau wil niet toelichten wie de voorschrijvers zijn. ‘Het is ons niet te doen om namen en rugnummers, als we die al zouden weten.’ De bond heeft zelf geen artsen in dienst. De artsen die de sportmedische zorg verlenen aan de topschaatsers, zijn verbonden aan de vijf zelfstandige schaatsteams. De brief is verstuurd aan dit ‘handjevol artsen, zodat ze weten dat de brief is uitgegaan.’
Hoogleraar sportgeneeskunde van het UMC Utrecht en sportarts Frank Backx legt vandaag in de Volkskrant uit dat schildklierhormonen in ‘hart, longen, darmen en spieren’ doorwerken. Backx: ‘Die werking op spieren is voor (top)sporters ogenschijnlijk interessant. Maar wij zien vooral nadelen. Hartritmestoornissen, spierkrampen; zaken waardoor je absoluut niet beter gaat presteren.’
De KNSB treft twee maatregelen om misbruik tegen te gaan. Naast de brief aan de schaatsers van 10 juli -waarop de bond overigens geen enkele reactie kreeg- komt er in de nieuwe contracten met topschaatsers de bepaling te staan dat artsen van die ploegen geen geneesmiddelen mogen verstrekken zonder medische noodzaak. ‘Eigenlijk overbodig’, beaamt Mureau, ‘maar er staat ook in dat ze zich moeten onderwerpen aan het dopingreglement. Dat is ook logisch, maar het staat er toch in.’
Op twitter wijzen boze patiënten op de lichamelijke klachten die ze kregen na het overstappen op een ander middel tijdens het Thyraxtekort in 2016. Het Nivel meldde afgelopen jaar dat bij ongeveer een derde na de overstap sprake was van overdosering. Actualiteitenprogramma Nieuwsuur heeft voor vanavond een reportage over de zaak aangekondigd.
Bron:
https://www.medischcontact.nl/nieuws/la ... hrijft.htm
Hoe is dit misbruik in vredesnaam mogelijk